फिक्स डिपोजिटमा पैसा सेभिङ गर्दै हुनुहुन्छ ? यी कुरामा ध्यान दिनुहोस्
फिक्स डिपोजिट (एफडी) आजकल सर्वसाधारणको बीचमा लोकप्रिय बचत योजना हो। सुरक्षित, स्थिर, र सुनिश्चित ब्याज दिने भएकाले धेरैजसो व्यक्तिहरू आफ्नो बचतलाई फिक्स डिपोजिटमा राख्न रुचाउँछन्। यसले निश्चित अवधीका लागि ब्याज दिने र मूल रकम सुरक्षित रहने विश्वास दिलाउँछ। तर, फिक्स डिपोजिटमा पैसा राख्दा केही महत्त्वपूर्ण पक्षहरूमा ध्यान दिनु आवश्यक छ, जसले भविष्यमा फाइदा पुर्याउन सक्छ।
१. ब्याज दरहरू तुलना गर्नु: फिक्स डिपोजिटमा पैसा राख्नुअघि विभिन्न बैंकहरू र वित्तीय संस्थाहरूले प्रदान गर्ने ब्याज दरहरूको तुलना गर्नु अति आवश्यक छ। बैंकहरूले फिक्स डिपोजिटमा रकम राख्ने अवधी, रकमको आकार, र ग्राहकको प्रकारअनुसार फरक ब्याज दर प्रस्ताव गर्न सक्छन्। थोरै मात्र ब्याज दरको अन्तरले पनि लामो समयसम्ममा ठूलो रकममा फरक पार्न सक्छ, त्यसैले सबै विकल्पहरू राम्ररी अध्ययन गरी उच्चतम ब्याज दिने योजना चयन गर्नु उपयुक्त हुन्छ।
२. समयावधि (टेन्योर) निर्धारण गर्नु: फिक्स डिपोजिटमा रकम राख्दा त्यसको अवधि कति राख्ने भन्ने कुरामा स्पष्ट हुनुपर्छ। समयावधि छान्दा आफ्ना आवश्यकता, भविष्यको खर्च, र आपत्कालीन अवस्थामा पैसा झिक्नुपर्ने सम्भावनालाई ध्यानमा राख्नुपर्छ। छोटो अवधिका लागि एफडी राख्दा ब्याज दर कम हुन्छ, तर यदि लामो अवधिका लागि राख्दा उच्च ब्याज पाउन सकिन्छ। त्यसैले, आफ्नो आर्थिक योजना अनुसार सही अवधि चयन गर्नु आवश्यक छ।
३. तिनीहरूमा लाग्ने कर: फिक्स डिपोजिटमा प्राप्त हुने ब्याजमा कर लाग्न सक्छ। धेरै देशमा, फिक्स डिपोजिटको ब्याज आय कर (Tax Deducted at Source - TDS) अन्तर्गत आउँछ। यसले गर्दा ब्याजबाट पाउने वास्तविक लाभ घट्न सक्छ। त्यसैले, फिक्स डिपोजिट गर्नुअघि करका नियमहरू र बैंकले कति प्रतिशत कर कटौती गर्छ भन्ने कुरा बुझ्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ। यसले करपछिको वास्तविक लाभसमेत अनुमान गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
४. तोड्न परेमा लाग्ने शुल्क: कहिलेकाहीं आपत्कालीन अवस्थामा फिक्स डिपोजिट तोड्नुपर्ने आवश्यकता पर्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा, बैंकले पूर्वनिर्धारित समयअघि नै पैसा झिक्दा केही शुल्क लिने वा ब्याज दर घटाउने गर्दछ। यसकारण, फिक्स डिपोजिट गर्नु अघि, तोड्न परेमा लाग्ने शुल्क र यसको असरबारे जानकारी लिनु आवश्यक हुन्छ। यसले आपतकालीन अवस्थामा सही निर्णय गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
५. एफडीको सुरक्षितता: फिक्स डिपोजिट गर्दा बैंकको सुरक्षितता पनि विचार गर्नु पर्छ। कुनै पनि बैंक वा वित्तीय संस्थामा रकम राख्नुअघि, त्यो संस्थाको प्रतिष्ठा, वित्तीय अवस्था, र त्यसले प्रदान गर्ने सेवा बारे बुझ्नुपर्छ। बैंकको वित्तीय अवस्था कमजोर भएमा जोखिम बढ्न सक्छ। त्यसैले, सुरक्षित र विश्वसनीय बैंकमा मात्र आफ्नो रकम राख्नु राम्रो हुन्छ।
६. एफडीमा लाग्ने अतिरिक्त शुल्कहरू: धेरैजसो बैंकहरूले फिक्स डिपोजिट खोल्दा, तोड्दा, वा रकम ट्रान्सफर गर्दा केही अतिरिक्त शुल्कहरू लिने गर्छन्। यस्ता शुल्कहरूको जानकारी राख्दा अनावश्यक खर्चहरूबाट बच्न सकिन्छ। विभिन्न बैंकहरूका शुल्क नीतिहरूको तुलना गरेर न्यूनतम शुल्क लिने बैंक छनोट गर्नु आर्थिक दृष्टिले लाभदायक हुन्छ।
७. एफडीको नवीकरण नीति: फिक्स डिपोजिटको अवधि समाप्त भएपछि त्यसलाई नवीकरण (Renewal) गर्ने वा रकम फिर्ता लिने निर्णय गर्नुपर्छ। केही बैंकहरूले स्वचालित नवीकरणको सुविधा प्रदान गर्छन्, जसमा नवीकरणमा लाग्ने ब्याज दरहरू कम हुन सक्छन्। त्यसैले, स्वचालित नवीकरणको विकल्पलाई ध्यानमा राख्दै सही निर्णय गर्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ।
निष्कर्ष: फिक्स डिपोजिटमा पैसा सेभिङ गर्दा माथि उल्लिखित कुराहरूमा ध्यान दिनु अत्यावश्यक छ। ब्याज दरको तुलना, समयावधि निर्धारण, कर नीति, तोड्न परेमा लाग्ने शुल्क, सुरक्षितता, र नवीकरण नीति जस्ता पक्षहरूको अध्ययन गरी निर्णय गर्दा, फिक्स डिपोजिटले सुनिश्चित आम्दानी र आर्थिक सुरक्षा प्रदान गर्न सक्छ। आर्थिक योजना र आपतकालीन अवस्थाको तयारीका लागि फिक्स डिपोजिटलाई सही तरिकाले प्रयोग गर्न सकियो भने यसले भविष्यमा ठुलो राहत पुर्याउने छ।
प्रतिक्रिया